Relatie tussen brainspotting en Nervus Vagus

04-10-2024

De nervus vagus, de tiende hersenzenuw, is een belangrijk onderdeel van het parasympathische zenuwstelsel en speelt een cruciale rol in het reguleren van de fysiologische respons van het lichaam op stress en emotionele ervaringen. Brainspotting is een relatief nieuwe therapeutische techniek die wordt gebruikt om trauma en emotionele blokkades te behandelen door specifieke oogposities (brainspots) te lokaliseren die gekoppeld zijn aan opgeslagen trauma. 

De Nervus Vagus en Emotionele Regulatie

De nervus vagus is betrokken bij het autonome zenuwstelsel, dat het lichaam in staat stelt om te reageren op zowel stressvolle als ontspannende situaties. De parasympathische tak van de nervus vagus staat bekend om zijn "rest and digest" functies en helpt het lichaam te kalmeren na stressvolle situaties. Wanneer de nervus vagus wordt geactiveerd, verlaagt dit de hartslag, verlaagt het de bloeddruk, en bevordert het een gevoel van ontspanning.

Vagale tonus, of de activiteit van de nervus vagus, wordt in verband gebracht met emotionele veerkracht en het vermogen om snel te herstellen van stressvolle gebeurtenissen. Een gezonde nervus vagus draagt bij aan een verbeterd vermogen om emoties te reguleren, wat van belang is in traumatherapieën zoals brainspotting.

De Relatie Tussen Nervus Vagus en Brainspotting

De link tussen de nervus vagus en brainspotting ligt in de manier waarop trauma's worden verwerkt en hoe het lichaam en het zenuwstelsel reageren op emotionele stress. Het begrijpen van deze relatie kan helpen om de effectiviteit van brainspotting te vergroten, doordat de werking van de nervus vagus wordt ingezet om het parasympathische zenuwstelsel te activeren en een staat van ontspanning te bevorderen.

1. Het Parasympathische Zenuwstelsel en Trauma Verwerking
Wanneer mensen trauma ervaren, kan het sympathische zenuwstelsel (het "fight-or-flight" systeem) overactief worden. Dit kan leiden tot chronische stress, angst en fysiologische spanningen. Brainspotting werkt door toegang te krijgen tot opgeslagen trauma's en het lichaam te helpen die te verwerken. De activatie van de nervus vagus tijdens brainspotting bevordert ontspanning en kalmeert het lichaam, waardoor cliënten minder angst of stress ervaren tijdens het verwerken van moeilijke emoties.

Door de activatie van de vaguszenuw kan brainspotting helpen om de hyperactiviteit van het sympathische zenuwstelsel te kalmeren en de cliënt in een staat van parasympathische dominantie te brengen, wat essentieel is voor genezing en herstel.

2. Body-Brain Connectie
Een belangrijk aspect van brainspotting is de overtuiging dat trauma's niet alleen cognitief zijn, maar ook lichamelijk worden opgeslagen. Dit sluit nauw aan bij de rol van de nervus vagus, die een brug vormt tussen de hersenen en verschillende organen, zoals het hart, de longen, en het spijsverteringssysteem. Het activeren van de nervus vagus tijdens brainspotting zorgt ervoor dat het lichaam en de geest op een geïntegreerde manier trauma kunnen verwerken, wat het herstelproces bevordert.

3. Vagale Tonus en Emotionele Veerkracht
Een sterke vagale tonus, oftewel een goed werkende nervus vagus, helpt bij het sneller herstellen van stressvolle ervaringen. Brainspotting kan de vagale tonus verbeteren door het creëren van een veilige ruimte waarin de cliënt gecontroleerd kan omgaan met stress en trauma. Naarmate de nervus vagus sterker wordt, worden mensen beter in staat om om te gaan met stress en worden ze minder gevoelig voor trauma-reacties. Dit maakt brainspotting effectiever, omdat de cliënt beter in staat is om te ontspannen en zich open te stellen voor het verwerken van trauma.

Polyvagaal Theorie en Brainspotting

De polyvagaal theorie van Dr. Stephen Porges, die zich richt op de werking van de nervus vagus, benadrukt hoe het autonome zenuwstelsel reageert op stress en veiligheid. Volgens deze theorie heeft de nervus vagus twee delen: de ventrale vagus, die betrokken is bij sociaal gedrag en ontspanning, en de dorsale vagus, die actief wordt bij intense stress en soms leidt tot een 'bevriezingsreactie' of dissociatie. Brainspotting helpt mensen om de negatieve effecten van deze dorsale vagale respons te verminderen door het bewust herbeleven en verwerken van trauma in een gecontroleerde setting.

Conclusie

De nervus vagus en brainspotting zijn nauw met elkaar verbonden door hun gedeelde focus op het verlichten van emotionele en fysiologische stress. De activering van de nervus vagus tijdens brainspotting bevordert een staat van ontspanning, waardoor cliënten hun trauma's dieper kunnen verwerken. Het parasympathische zenuwstelsel, dat door de nervus vagus wordt aangestuurd, helpt bij het kalmeren van het lichaam en het herstel van emotionele balans, wat cruciaal is voor succes in therapieën zoals brainspotting. Verdere integratie van kennis over de nervus vagus in de toepassing van brainspotting kan helpen om de effectiviteit van deze therapie nog verder te vergroten.